czwartek, 17 grudnia 2015

Spacerowe love, czyli jak wygodnie i z klasą przemierzać park zimą!



Zacna porcja świeżego powietrza, potrafi zdziałać cuda! Dodaje energii, wzmacnia układ ruchowy, dotlenia mózg i cały organizm, dzięki czemu poprawia jego funkcjonowanie.

Codzienny spacer przede wszystkim jednak, wspomaga prawidłowe działanie układu immunologicznego, co przekłada się na większą odporność na wirusy i bakterie, które w okresie jesienno-zimowym zbierają największy plon.

Zimowa aura nie zachęca do wyjścia na dwór, trudno się dziwić, chłód, szaro-bury krajobraz, a po drugiej stronie okna przytulne ciepłe mieszkanko, może nawet dźwięk iskrzącego się ognia w kominku! Nie dajmy się jednak ponieść lenistwu i czym prędzej oddajmy się hartowaniu nas samych i naszych dzieci na świeżym powietrzu. Takie aktywne spędzanie wolnego czasu puszcza w ruch wytwarzanie endorfin, które zalewają całe ciało i decydują o doskonałym nastroju wszystkich uczestników wyprawy.

Na spacer zimą, warto zabrać ...

Podstawa dobrej zabawy na dworze to właściwe przygotowanie. Przede wszystkim odpowiednie do temperatury ubranie, najlepiej zgodnie z zasadą - dla niemowląt jedna warstwa więcej niż u dorosłych, u starszaka, który średnio licząc – podczas tego samego spaceru, wybiega dwa razy więcej kilometrów niż rodzice – jedna warstwa ubrań mniej.
Warto zainwestować w odzież wygodną, taką, która nie krępuje ruchów – wykonaną z naturalnych tkanin, przepuszczających powietrze. Co jakiś czas weryfikujemy temperaturę ciała dziecka, sprawdzając kondycję karku – jeśli jest spocony lub zimny, musimy odpowiednio zareagować, by dziecko nie zmarzło lub nie przegrzało się.

O ile starszak zwykle jest w stanie powiedzieć o swoim dyskomforcie, to niemowlę już niekoniecznie, choć zapewne niewygoda ta zakończy się marudzeniem lub płaczem. Na spacerze komfort dziecka, zwykle przekłada się na dobre samopoczucie rodziców, dlatego im lepiej się do niego przygotujemy tym wyjście z dzieckiem będzie przyjemniejsze.

Nieodzownym wyposażeniem mamy na spacerze jest przede wszystkim dobrze zaopatrzona torba, a w niej coś do picia, przekąska, przybory do przewijania, dodatkowe ubranko. Zimą zwykle nie zaleca się karmienia dziecka na dworze, choć jako rodzice oczywiście zdajemy sobie sprawę, że nie wszystko da się zaplanować i lepiej być przygotowanym na każdą ewentualność.



„Wózkowe” dziecko zdecydowanie powinniśmy zaopatrzyć w śpiworek, którego podstawowym zadaniem jest ochrona dziecka przed wiatrem i chłodem. Dobrze dobrany śpiwór to taki, który zapewnia maksimum ciepła przy zachowanej przepuszczalności powietrza, by nie dopuścić do przegrzania dziecka, mieć kaptur lub inna osłonę na główkę dziecka, powinien także być wyposażony w wygodne zapięcie umożliwiające szybkie i bezproblemowe wyjęcie i włożenie dziecka, posiadać miejsce na pasy bezpieczeństwa. Optymalnie byłoby gdyby śpiwór można było używać przez cały rok i przed długi okres  czasu, czyli taki, który rośnie z dzieckiem. Bardzo ważne jest także to, aby był wiatro- i wodoszczelny.

Najlepszy śpiworek do wózka, który zdaje się być najbardziej zbliżony do pożądanych cech  to Loger, śpiworek o formie kokonu, który okrywa niemowlę niczym otulacz, zapewniając dziecku maksymalny komfort w mięsistym polarze. Bardzo ciekawe rozwiązanie znaleźć możemy także w Śpiworkach 3 Sezony, który proponuje marka Skip Hop, z ciekawym pomysłem na kaptur i dolnym otworem na buciki.




Wygodne i ładne, lecz przede wszystkim funkcjonalne produkty dla niemowląt, zadbają o komfort w czasie spacerów z dzieckiem. Dobre przygotowanie do wyjścia, szczególnie z kilkorgiem dzieci, to podstawa i gwarancja na to, że czas ten będzie przyjemny, a każdy z uczestników – zadowolony.   Codzienne wyjście dodaje witalności, poprawia samopoczucie, odświeża umysł, co jest bardzo ważne dla funkcjonowania całego organizmu oraz budowania układu odpornościowego dziecka.

niedziela, 29 listopada 2015

Karmienie jako czynnik wpływający na prawidłowy rozwój mowy u dziecka.


Rola karmienia w rozwoju mowy u dziecka. Jakie znaczenie ma karmienie niemowląt na właściwe wypowiadanie słów?

Jest wiele czynników, które wpływają na właściwe działanie aparatu mowy u dzieci. Na część z nich nie mamy wpływu i w przypadku wystąpienia zaburzeń i nieprawidłowości, podlegają one pomocy lekarza specjalisty. Jednak są także te, które dzięki posiadaniu odpowiedniej wiedzy, możemy efektywnie wspierać wpływając na prawidłowy rozwój mowy dziecka.

Jednym z czynników wpływających na rozwój mowy u niemowląt i dzieci jest karmienie.
Proces ten zaczyna się kształtować jeszcze w łonie matki, kiedy po raz pierwszy maluch bierze paluszki do buzi i zaczyna je ssać. Wyćwiczone w brzuchu mamy ssanie zaczyna przybierać na sile tuż po porodzie, a instynkt ten stanowi najsilniejszy, najbardziej aktywny i najważniejszy ze wszystkich odruchów.

Ssanie piersi mamy podczas jedzenia, uruchamia szereg mięśni nie tylko ściśle związanych z karmieniem, takich jak mięśni ust, języka, podniebienia i gardła, ale także mięśni twarzy, głowy, szyi, karku i klatki piersiowej. Karmiąc noworodka piersią zapewniamy mu nie tylko najzdrowszy z możliwych posiłków, ale także umożliwiamy aktywny rozwój mięśni mających istotne znaczenie w nauce mowy u dziecka.





„Kolejnym krokiem na drodze prawidłowej stymulacji mięśni biorących udział w procesie wypowiadania słów jest stopniowe przyzwyczajanie dziecka do przyjmowania bardziej gęstych pokarmów” - zapewnia Ola Olak, neurologopeda, która udzieliła wywiadu dla portalu Bobosfera.pl nt. "Wpływu prawidłowego karmienia niemowląt na rozwój mowy u dziecka".

Przyzwyczajone do ssania niemowlę, podczas rozszerzania diety poznaje nowe smaki oraz konsystencje posiłków, inne niż dotychczas. Dzięki temu urozmaiceniu stymuluje pracę mięśni aparatu artykulacyjnego, które są odpowiedzialne za prawidłowy rozwój mowy u dziecka.

Prawidłowe karmienie dziecka to takie, które nie zakłóca naturalnych instynktów przyjmowania pokarmów. Coraz bardziej powszechną metodą karmienia niemowląt staje się BLW (Baby Led Weaning), czyli w dużym skrócie wprowadzanie pokarmów stałych kontrolowane przez dziecko.
W tym przypadku dziecko nie tylko samo decyduje co zje, ale także ile oraz w jaki sposób przyjmie posiłek. Metoda ta nie wymaga od rodzica zbyt dużych umiejętności, gdyż to właśnie dziecko jest tutaj głównym dowodzącym.

Jeśli rozszerzanie diety odbywa się w sposób tradycyjny – za pomocą łyżeczki, wówczas bardzo ważna jest nie tylko sama łyżeczka, ale także sposób, w jaki wprowadzamy nią kolejne porcje dania, do ust. „Ważne jest tworzywo, z którego wykonana jest łyżeczka. Nie powinna być zbyt miękka, gdyż jej zadaniem jest stanowcze przekazanie informacji do mózgu. Dzięki naciskowi na środek języka, mózg otrzymuje wiadomość: działaj! Nie obawiajmy się przy tym, że zbyt twarda łyżeczka skaleczy delikatne dziąsła dziecka, ponieważ podczas prawidłowo przebiegającego procesu karmienia łyżeczka nie powinna mieć z nimi styczności” - podpowiada Ola Olak.

Na rozwój mowy wpływ na wiele czynników, ale tylko na część z nich, jako rodzice, mamy wpływ. Karmienie jest tym obszarem, które daje nam pole do popisu – jednak tylko wtedy gdy wspieramy je w sposób prawidłowy nie zaburzając go.

Zachęcamy do zapoznania się z pełną wersją wywiadu na stronie Bobosfera.pl

poniedziałek, 2 listopada 2015

Zdrowe, rozgrzewające napoje dla dzieci na chłodne dni


Jesienią i zimą dieta dziecka, w tym podawane na co dzień napoje, powinny mieć określoną jakość i skład, budujące odporność malca. Odporność to zespół naturalnych barier oraz mechanizmów działających w organizmie człowieka, dzięki którym możliwa jest obrona przed wirusami, bakteriami i grzybami chorobotwórczymi. U maluchów nie wszystkie mechanizmy immunologiczne są jeszcze w pełni wykształcone, organizm dziecka jest wrażliwy i delikatny. Dlatego tak ważne jest świadome budowanie odporności naszych pociech, również poprzez to, co podajemy im do picia.

Dla rozgrzania oraz wzmocnienia organizmu znaczenie ma nie tylko temperatura napojów, ale też ich jakość. W diecie dziecka, szczególnie jesienią i zimą, powinno się unikać napojów zawierających cukier. Zbyt duża ilość cukru i słodyczy wpływa na obniżenie odporności dziecka, między innymi dlatego, że węglowodany pogarszają kondycję błon śluzowych organizmu. W rezultacie ułatwiają atak drobnoustrojów. Organizm malca obciążają również sztuczne dodatki – barwniki i aromaty, osłabiając jego siły obronne.

Podając dziecku w okresie jesienno-zimowym czarną, słodzoną herbatę, słodkie, gęste, kupowane w hipermarkecie soki albo napoje gazowane nie tylko nie budujemy odporności maluszka, ale mimowolnie możemy ją osłabić.

Jednak niektóre napoje mogą sprzyjać wzmacnianiu organizmu dziecka, rozgrzewaniu go oraz dostarczaniu mu wartości odżywczych, które wspierać będą malca w walce z jesiennymi i zimowymi infekcjami. Część z tych napojów możemy przygotować same, w domowej kuchni – np. kompoty z suszonych, mrożonych lub świeżych owoców – pod warunkiem, że są to owoce najwyższej jakości, najlepiej ekologiczne. Możemy również sięgnąć po gotowe napoje lub produkty służące do ich szybkiego przygotowania – ale również warto wybierać te najlepsze, zawierające organiczne składniki, bez dodatku cukru i sztucznych dodatków. Dobrym przykładem może być ekologiczne kakao i korab – idealne dla dzieci na chłodne dni.


Więcej o napojach polecanych dla maluchów na jesień i zimę przeczytasz na portalu żywieniowym Mamosfera.pl

----------------------------------------------------------------------------------
Ekologiczne kakao, korab, herbatki oraz inne produkty dla niemowląt i małych dzieci znajdziesz w renomowanym sklepie Kidy.pl




niedziela, 1 listopada 2015

Humana 100% Organic – odpowiedź znanej, niemieckiej marki na ekologiczne potrzeby współczesnych rodziców


Dotychczas marka Humana kojarzona była z wysokiej jakości mlekiem modyfikowanym, oferowanym w wielu wariantach, dedykowanych dzieciom o różnych potrzebach żywieniowych. Część rodziców zna tę niemiecką markę z sześćdziesięcioletnią tradycją również za przyczyną innych jej produktów: kaszek, deserków mlecznych, napojów, elektrolitów czy suplementów diety. Nie wszyscy jednak wiedzą, że ostatnio oferta marki rozszerzyła się o bardzo ciekawą „półkę” z daniami ekologicznymi w słoiczkach. Nowe obiadki i deserki Humana trafiły już do Polski!

Humana od dziesięcioleci współpracuje z pediatrami i specjalistami w dziedzinie żywienia, by zaoferować produkty odpowiadające wymaganiom żywieniowym niemowląt i małych dzieci. Produkty tej znanej marki pochodzą wyłącznie ze specjalnie wyselekcjonowanych surowców, których pochodzenie jest ściśle monitorowane. A nowe obiadki i deserki Humana 100% Organic zawierają w stu procentach warzywa i owoce dojrzewające na certyfikowanych farmach ekologicznych.

Humana – udowodniona jakość w zgodzie z naturą

Produkcja dań Humana 100% Organic odbywa się niezwłocznie po dostarczeniu surowca z ekologicznych pół uprawnych. Jej procesy są krótkie i mało inwazyjne, by zachować jak najwięcej naturalnych walorów odżywczych. Składniki pochodzą wyłącznie od długoletnich, sprawdzonych producentów.

Oczywiście, jak przystało na posiłki bio dla dzieci i niemowląt, dania Humana są tworzone bez dodatku soli i cukru, substancji zapachowych i zagęszczających, wzmacniaczy smakowych, barwników oraz składników modyfikowanych genetycznie. Obiadki i deserki Humana 100% Organic wyprodukowano na terenie Unii Europejskiej, zgodnie z Rozporządzeniem Rady (WE) nr 834/2007 dotyczącym produkcji ekologicznej.



Więcej o nowych daniach Humana 100% Organic w słoiczkach przeczytasz na portalu parentingowym Bobosfera.pl

Ciekawą ofertę dań Humana w słoiczkach oraz innych produktów marki znajdziesz w renomowanym sklepie Kidy.pl – jest to lider, jeśli chodzi o ofertę ekologicznej żywności dla niemowląt i małych dzieci.


----------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Źródła zdjęć: humana-baby.pl oraz Facebook Humana




sobota, 31 października 2015

SPUNI – pierwsza łyżeczka dla maluszka. Jak prawidłowo karmić dziecko?


Pierwszy etap karmienia łyżeczką – podczas rozszerzania diety – to ważny moment w rozwoju dziecka. Karmienie łyżeczką, jeśli jest wykonywane właściwie, wzmacnia mięśnie okrężne ust i ma znaczenie dla prawidłowej pracy języka. A więc pośrednio wpływa również na prawidłowy (lub nieprawidłowy) zgryz. Mądrze dobrana łyżeczka będzie ułatwiała rodzicom i dziecku naukę jedzenia stałych pokarmów. Pomoże też wypracować odpowiednią technikę karmienia, która ma istotny wpływ na rozwój ortodontyczny oraz rozwój mowy u maluszka.

W okolicach szóstego miesiąca życia niemowlę osiąga zdolność do radzenia sobie z jedzeniem, które trzeba żuć. Wcześniej przygotowaniem do tej umiejętności było ssanie piersi, które stymuluje rozwój partii mięśni, odpowiedzialnych za umiejętności artykulacyjne. Aby rozwój aparatu mowy nadal przebiegał prawidłowo, należy zadbać również o dobór odpowiedniej łyżeczki, która nie tylko nie popsuje tego, co rozpoczęła natura, ale będzie też stymulować dziecko do prawidłowej „pracy” podczas jedzenia. Pracy, która może pozytywnie wpłynąć na zgryz oraz rozmów mowy u malca.

Wybór pierwszej łyżeczki dla niemowląt, używanej podczas prób rozszerzania diety oraz później np. przy próbach samodzielnego jedzenia, ma bardzo duże znaczenie. Jakość pierwszej łyżeczki, jej budowa oraz materiał wykonania są istotne z wielu powodów, np.:
  • dobra łyżeczka pomaga poznawać dziecku nowe smaki i pokarmy – łatwość z jaką dziecko ściąga z niej pokarm zachęca malca do jedzenia,
  • odpowiednia łyżeczka stymuluje określone mięśnie do działania oraz daje dziecku „impuls”, aby pokarm ściągało ustami i językiem, a nie dziąsłami
  • właściwie dobrana łyżeczka pomaga wypracować rodzicom prawidłową technikę karmienia, która z kolei ma istotny wpływ na rozwój aparatu mowy.
SPUNI – innowacyjna łyżeczka do kamienia niemowląt, o opatentowanym kształcie

SPUNI to pierwsza łyżeczka do karmienia niemowląt, której opatentowany kształt zachęca dziecko do zbierania pokarmu z łyżeczki ustami, do jego zassania i połykania. Innowacyjny design ułatwia karmienie i minimalizuje brudzenie. Prosta i odpowiednio długa rączka pozwala na łatwe wyjęcie łyżeczki z ust dziecka, bez jej niepotrzebnego odginania czy unoszenia. Taka konstrukcja ułatwia również wyjmowanie pokarmów ze słoiczków.


Więcej o łyżeczkach SPUNI oraz o tym, jak prawidłowo karmić łyżeczką niemowlę przeczytasz na blogu Twój Poród.


piątek, 30 października 2015

Muślinowe, bambusowe, ekologiczne… Przegląd najciekawszych produktów dla niemowląt i dzieci na sezon jesień-zima


Okres jesienno-zimowy to czas, gdy ciało i skóra małego dziecka mają szczególne potrzeby. Niskie temperatury na dworze, zimny wiatr, opady – to wszystko może podrażniać wrażliwą skórę maluszka. Przyczyniać się do tego mogą także wysoka temperatura i suche powietrze w pomieszczeniach. Dodatkowo, grube warstwy ubranek mogą utrudniać skórze oddychanie, ocierać ją, powodować przepocenia i podrażnienia. Jeśli jednak będziemy pamiętać – szczególnie w przypadku niemowląt i małych dzieci – o doborze odpowiednich, oddychających i wykonanych z naturalnych tkanin ubrań oraz akcesoriów mających bezpośredni kontakt z ciałem malca, wówczas ryzyko podrażnień i uczuleń będzie znacznie mniejsze. A komfort odczuwany przez dziecko widoczny będzie również dla rodziców.

Interesującą odpowiedzią na te jesienno-zimowe wyzwania jest oferta marek aden + anais, np. słynne na świecie otulacze oraz Eotton – ubranka z bawełny organicznej. Obie marki oferują ciekawe, stylowe i przyjazne dziecku produkty, których jakość jest potwierdzona licznymi certyfikatami oraz uznaniem rodziców w wielu krajach świata.

Polskie mamy są coraz bardziej świadome faktu, że nie każdy produkt, tkanina czy barwnik są bezpieczne i wskazane dla delikatnej skóry oraz wrażliwego organizmu niemowlęcia czy małego dziecka. Między innymi z tych powodów coraz większą popularnością cieszą się w Polsce produkty wykonane z muślinu, włókien bambusowych oraz bawełny organicznej. Wszystkie te trzy rodzaje tkanin są niezwykle delikatne, miękkie, przyjazne i bezpieczne dla skóry dzieci – również niemowląt oraz maluchów skłonnych do alergii. A co nie mniej ważne – ubranka i akcesoria wykonane z tego rodzaju materii zachowują swą niezwykłą urodę i dobrą formę nawet po wielu praniach.

W ofercie nowojorskiej, kultowej już dziś marki aden + anais znaleźć można wiele produktów, które sprawdzą się doskonale nawet podczas ostrej, polskiej zimy. Muślinowe i bambusowe otulacze, kocyki, kołderki, pieluszki czy niepodrażniające skóry ręczniki to idealny zakup dla maluszka na sezon jesienno-zimowy.


Z kolei Eotton to ekologiczna marka odzieżowa, która dopiero wchodzi do Polski, ale jej ubranka i akcesoria z bawełny organicznej podbiły już serca wielu rodziców w takich krajach, jak: Kanada, USA, Gwatemala, Japonia, Hongkong, Chiny, Tajlandia, Rosja czy Australia.

Co takiego niezwykłego jest w produktach Eotton? Przede wszystkim są wykonane z najwyższej jakości bawełny, uprawianej w dziewiczych, nieskażonych chemią i cywilizacją rejonach górskich Azji. Bawełny tak czystej i delikatnej, że sprawdzi się ona nawet w kontakcie z najbardziej wrażliwą skórą świeżo narodzonego maleństwa. Warto jednak zaznaczyć, że w wyjątkowo szerokiej ofercie marki znaleźć można też wiele propozycji dla dzieci do 4. roku życia. Hitem na chłodny sezon może stać się rozpinany sweterek z kapturkiem i pomponikiem, tkany ściegiem francuskim, ciepły, a jednocześnie oddychający i niezwykle miękki.


Produkty aden + anais oraz Eotton to prawdziwa, naturalna „pieszczota” dla skóry maluszka, która musi oddychać, nie może być przegrzana ani narażona na otarcia i podrażnienia – o czym warto pamiętać w jesienne i zimowe dni.

Więcej na temat idealnej na jesień i zimę oferty marek Eotton oraz aden + anais przeczytasz w ciekawym wpisie na blogu Mamy na Relaksie.

Ubrania obu marek można kupić w ekologicznym sklepie Kidy.pl

-------------------------------------------------------------------------------

Źródła zdjęć: anedandanais.com oraz eotton.pl i eottonpoland.pl

czwartek, 8 października 2015

Odporność dzieci jesienią – jak ją wspierać, nie tylko przez dietę?


Jak przypominają Eksperci związani z Instytutem Żywności i Żywienia, utrzymanie prawidłowej sprawności układu odpornościowego wymaga stałego dostarczania niezbędnych ilości witamin i składników mineralnych. Zbilansowany sposób żywienia oparty na regularnym spożywaniu w odpowiednich ilościach warzyw i owoców oraz fermentowanych produktów mlecznych zapewnia zachowanie tej sprawności*. Ale jak przekonać małe dzieci, aby regularnie spożywały świeże warzywa, owoce, kefiry, naturalne jogurty, maślanki i inne zdrowe produkty? A może są jeszcze jakieś inne proste i niekłopotliwe sposoby, aby wspierać odporność naszych dzieci w okresie jesiennym?

Na odporność składa się zespół barier i mechanizmów działających w organizmie człowieka, jeśli układ immunologiczny funkcjonuje prawidłowo. Dzięki tym barierom i mechanizmom możliwa jest obrona przed wirusami, bakteriami i grzybami, powodującymi różnego typu infekcje i choroby. Organizm dziecka jest wrażliwy i delikatny – dlatego tak ważne jest świadome budowanie odporności maluszków.

Możemy to robić na wiele sposobów, m.in. poprzez wdrażanie codziennych obyczajów, które sprzyjają budowaniu odporności, poprzez zabawę, która uświadamia nawet najmłodszym dzieciom, czym jest odporność i że warto ją budować oraz przez dietę, która na jesieni jest o tyle ułatwiona, że mamy szeroki dostęp do wielu sezonowych (i jeszcze nie przechowywanych zbyt długo – a więc bogatych w witaminy i mikroelementy) warzyw, owoców, kasz czy orzechów.

Jesienna dieta dziecka – pamiętajmy o różnorodności, ale też o jakości

Jesienna obfitość darów natury, od których uginają się stragany i półki sklepowe, to tylko jedna strona „dietetycznego medalu”, mającego wpływ na zdrowie oraz odporność dzieci. Drugą stroną – obok różnorodności – jest jakość. Jak zauważają specjaliści związani z Instytutem Matki i Dziecka: „W żywieniu dziecka istotna jest nie tylko prawidłowa dieta, dobrze zbilansowana pod kątem dostarczanych  składników odżywczych, ale także JAKOŚĆ żywności, z której sporządzane są posiłki. U niemowląt i małych dzieci mechanizmy obronne, które chronią je przed szkodliwymi czynnikami zewnętrznymi, nie są jeszcze w pełni dojrzałe, dlatego ważne jest, aby żywność przeznaczona dla dzieci pozbawiona była szkodliwych dla zdrowia substancji, takich jak metale szkodliwe dla zdrowia, środki ochrony roślin (pestycydy), nawozy sztuczne, niektóre substancje dodatkowe”**.


Dlatego wybierając produkty, z jakich mają być sporządzane posiłki dla naszych maluszków, warto sięgać po te ze sprawdzonych źródeł (np. jaja ze wsi) oraz ze sklepów oferujących produkty rolnictwa ekologicznego. Można też sięgać po gotowe posiłki organiczne dla dzieci i niemowląt. Ważne, aby wybierać produkty najwyższej jakości, pozbawione szkodliwych dla zdrowia substancji.

Więcej na temat budowania odporności dzieci jesienią, za pomocą diety, dobrych obyczajów i zabaw – przeczytasz na portalu parentingowym Bobosfera.pl


-----------------------------------------------------------------------------
* Na podstawie informacji zawartych na łamach strony Instytutu Żywności i Żywienia im. prof. dra med. Aleksandra Szczygła (www.izz.waw.pl), w art. „Żywienie a układ odpornościowy”.

** Poradnik Żywienia Dziecka w wieku od 1. do 3. roku życia, Praktyczne zastosowanie Norm Żywienia opracowanych przez Grupę Ekspertów w 2012 (Normy Żywienia zdrowych dzieci w 1-3. roku życia – stanowisko Polskiej Grupy Ekspertów. Standardy Medyczne Pediatria 2012, T 9), str. 60.